مفاهیم کلی محاسبات روشنایی

هدف از محاسبه روشنایی عبارتست از:
● محاسبه تعداد چراغ های مورد نیاز
● تعیین نحوه قرارگیری چراغ ها ( ارتفاع نصب، …)
● تامین حداقل شدت روشنایی متوسط مورد نیاز
● توزیع مناسب روشنایی در نقاط مختلف
● محدود کردن خیرگی
نکات مهم در محاسبات
به طور خلاصه می دانیم که از کل نوری که از یک منبع نوری منتشر می شود، بخشی از آن به سطح مورد نظر می رسد و بخشی از آن به دیواره های اطراف و سقف تابیده می شود. بخشی از نور تابیده شده به سقف و دیوارها نیز به سطح کار منعکس می شود که در حالت کلی بر مقدار شدت روشنایی در مجموعه تاثیر می گذارد. در نتیجه، عوامل مختلفی بر میزان نور تابیده شده بر یک سطح در اتاق تاثیر می گذارد که عبارتند ازشکل و حجم اتاق، رنگ دیوارها و سقف، فاصله بین چراغ و سطح، نوع منحنی توزیع شدت نور چراغ و غیره.
جریان نوری را با Φ نشان میدهند و واحد آن ” لومن ” است . لومن خروجی هرلامپ بر روی جعبه آن درج شده است . لومن استاندارد لامپ های LED دراینجا آورده شده است.
شدت روشنایی : به میزان نور تابیده شده در واحد سطح شدت روشنایی میگویند. آن را با E نمایش میدهند و واحد آن ” لوکس” است.
ضریب بهره : به نسبت شار نوری تابیدهشده به سطح کار به کل شار نوری ساطع شده از لامپ ضریب بهره روشنایی میگویند که با CU نمایش داده میشود.
ضریب نگهداری : به نسب لومن ساطع شده از لامپ پس از مدت مشخش به لومن ابتدایی لامپ (لامپ نو) ضریب نگهداری میگویند(MF). عوامل تاثیر گذار در ضریب نگهداری عبارتند از ضریب استهلاک لامپ (کم شدن طبیعی نور لامپ پس از مدتی استفاده) ، نظافت لامپ و زدودن گرد و غبار از روی لامپ .

جدول استاندارد میزان روشنایی
خانگی | |
---|---|
نوع محیط | شدت روشنایی (لوکس) |
راهروها و فضاهای گردشی | ۱۰۰ |
راهرو در طول شب | ۵۰ |
راه پله | ۱۵۰ |
اتاق استراحت | ۱۰۰ |
آشپزخانه | ۲۰۰ |
رختکن ، دستشویی ، حمام و توالت | ۱۰۰ |
محل نگهداری حیوانات | ۵۰ |
بهداشتی ، آموزشی و ورزشی | |
نوع محیط | شدت روشنایی (لوکس) |
اتاقهای آزمایش های پزشکی | ۵۰۰ |
تلفنخانه، دبیرخانه | ۵۰۰ |
کلاس درس در مدارس ابتدایی و راهنمایی | ۳۰۰ |
کلاس درس دبیرستان | ۵۰۰ |
سالن سمینار | ۵۰۰ |
روی تخته سیاه | ۵۰۰ |
میز نمایش | ۵۰۰ |
اتاق کار هنری | ۷۵۰ |
کارگاه و آزمایشگاه | ۵۰۰ |
اتاق تمرین موسیقی | ۳۰۰ |
اتاق تمرین کامپیوتر | ۵۰۰ |
آزمایشگاه زبان | ۳۰۰ |
سالن ورودی | ۲۰۰ |
راهروها | ۱۰۰ |
راه پله | ۱۵۰ |
اتاق اساتید | ۳۰۰ |
اتاق انتظار | ۲۰۰ |
راهروها : در طول روز | ۲۰۰ |
راهروها : در طول شب | ۵۰ |
روشنایی عمومی ( در سطح کف) | ۱۰۰ |
روشنایی مطالعه | ۳۰۰ |
آزمایشهای ساده | ۳۰۰ |
آزمایشها و معاینات دقیق (توسط منبع نور قابل حمل) | ۱۰۰۰ |
روشنایی در طول شب | ۵ |
حمام و سرویس های بهداشتی | ۲۰۰ |
روشنایی عمومی | ۵۰۰ |
آزمایش و معاینه دقیق | ۱۰۰۰ |
روشنایی عمومی معاینه چشم | ۳۰۰ |
معاینه چشم از بیرون (توسط چراغ های قابل حمل) | ۱۰۰۰ |
تستهای خواندن و تشخیص رنگ | ۵۰۰ |
روشنایی عمومی معاینه گوش | ۳۰۰ |
معاینه گوش (توسط چراغ های قابل حمل) | ۱۰۰۰ |
دیالیز | ۳۰۰ |
اندوسکوپی | ۳۰۰ |
ماساژ و رادیوتراپی | ۳۰۰ |
روشنایی عمومی ( در سطح کف) | ۱۰۰ |
معاینات ساده (در سطح تخت بیمار) | ۳۰۰ |
معاینات دقیق (در سطح تخت بیمار) | ۱۰۰۰ |
مراقبت در شب | ۲۰ |
سالن تمرینات بدنی | ۳۰۰ |
قفسه های کتاب | ۲۰۰ |
سالن مطالعه | ۵۰۰ |
میز تحویل و دریافت کتاب | ۵۰۰ |
مهدکودک، مدارس ورزشی | |
سالن بازی | ۲۰۰ |
مهد کودک | ۲۰۰ |
اتاق کاردستی | ۳۰۰ |
اتاق تمرین ، اتاق لباس پوشیدن | ۳۰۰ |
کشاورزی و صنایع غذایی | |
نوع محیط | شدت روشنایی (لوکس) |
بارگیری و فرآوری محصولات | ۲۰۰ |
محل نگهداری حیوانات | ۵۰ |
آماده سازی غذا، لبنیات، شستشوی دستگاها | ۲۰۰ |
فضاهای کاری و نواحی موجود در کارخانه تولید ماءالشعیر، فضاهای شستشو ، پر کردن ، تمیز کردتف غربالگری ، پوست کندن ، فضای پخت در کارخانه های تولید مربا و شکلات ، خشک کردن و تخمیر تنباکوی خام | ۲۰۰ |
مرتب سازی و شستشوی محصول، بسته بندی | ۳۰۰ |
برش و مرتب سازی سبزیجات | ۳۰۰ |
بازرسی شیشه و بطری ، کنترل محصول | ۵۰۰ |
آزمایشگاه | ۵۰۰ |
تشخیص رنگ | ۱۰۰۰ |
برش، تکمیل ، بازرسی | ۷۵۰ |
فضاهای کاری و نواحی موجود در کارخانه تولید ماءالشعیر، فضاهای شستشو ، پر کردن ، تمیز کردتف غربالگری ، پوست کندن ، فضای پخت در کارخانه های تولید مربا و شکلات ، خشک کردن و تخمیر تنباکوی خام | ۲۰۰ |
مرتب سازی و شستشوی محصول، بسته بندی | ۳۰۰ |
برش و مرتب سازی سبزیجات | ۳۰۰ |
بازرسی شیشه و بطری ، کنترل محصول | ۵۰۰ |
آزمایشگاه | ۵۰۰ |
تشخیص رنگ | ۱۰۰۰ |
برش، تکمیل ، بازرسی | ۷۵۰ |
آماده سازی و پخت | ۳۰۰ |
آماده سازی نهایی ، تزیین | ۵۰۰ |
میز پذیرش ، صندوق | ۳۰۰ |
آشپزخانه | ۵۰۰ |
رستوران ، اتاق صرف غذا | ۲۰۰ |
رستوران سلف سرویس | ۲۰۰ |
بوفه | ۳۰۰ |
اتاق کنفرانس | ۳۰۰ |
راهروها | ۱۰۰ |
سالن غذاخوری | ۲۰۰ |
صنعتی | |
نوع محیط | شدت روشنایی (لوکس) |
نیروگاهها | |
واحد تامین سوخت | ۵۰ |
محوطه بویلر | ۱۰۰ |
اتاق ماشین آلات | ۲۰۰ |
اتاقهای جانبی (پمپ ، کندانسور و ...) اتاق تابلو | ۲۰۰ |
اتاق کنترل | ۵۰۰ |
محوطه تابلوهای بیرونی | ۲۰ |
برش چاپ ، حک روی سنگ | ۵۰۰ |
تشخیص رنگ | ۱۵۰۰ |
حک کردن روی فلز و مس | ۲۰۰۰ |
شستشو و اتوکاری | ۳۰۰ |
ریسندگی | ۵۰۰ |
بافندگی ، تهیه پارچه | ۵۰۰ |
دوخت | ۷۵۰ |
طراحی، ترسیم اشکال | ۷۵۰ |
تکمیل | ۵۰۰ |
اتاق خشک شدن | ۱۰۰ |
چاپ اتوماتیک روی پارچه | ۵۰۰ |
تشخیص رنگ، کنترل محصول | ۱۰۰۰ |
مونتاژ دستی | ۵۰۰ |
اتاق رنگ | ۷۵۰ |
اتاق بازرسی رنگ | ۱۰۰۰ |
تولید روکش و تزیینات داخلی | ۱۰۰۰ |
بازرسی نهایی | ۷۵۰ |
ساخت سیم و کابل | ۳۰۰ |
سیم پیچی | |
پیچیهای بزرگ | ۳۰۰ |
سیم پیچیهای متوسط | ۵۰۰ |
سیم پیچیهای کوچک | ۷۵۰ |
عایق کاری | ۳۰۰ |
گالوانیزاسیون | ۳۰۰ |
فضاهایی که تجهیزات آنها نیاز کمی به حضور انسان دارد | ۱۰۰ |
فضاهایی که تجهیزات آنها از راه دور کنترل می شود | ۵۰ |
فضاهایی که تجهیزات انها نیاز به حضور دایمی انسان دارد | ۲۰۰ |
اتاقهای ابزار دقیق، آزمایشگاه | ۵۰۰ |
تولید دارو | ۵۰۰ |
تولید تایر | ۵۰۰ |
تشخیص رنگ | ۱۰۰۰ |
بر ش، تکمیل، بازرسی | ۷۵۰ |
فضای خشک کردن | ۵۰ |
آماده سازی مواد اولیه و کارهای ماشینی عمومی | ۳۰۰ |
فضای مربوط به خم ، شکل دهی قسمت های ساده ، ساخت حباب ، مقاوم سازی | ۳۰ |
پودر کردن ، حک ، رنگ کاری شیشه ، شکل دهی اجزای دقیق ، ساخت ابزار آلات شیشه ای | ۷۵۰ |
ساخت کریستال ، حک روی شیشه ، کارهای متوسط | ۷۵۰ |
کارهای دقیق نظیر ظریف کاری های تزیینی، نقاشی دستی | ۱۰۰۰ |
ساخت سنگهای مصنوعی ظریف و دقیق | ۱۵۰۰ |
اتاقهای کنترل | |
اتاق کنترل کارخانه ، اتاق تابلو | ۲۰۰ |
تلفنخانه، دبیرخانه | ۵۰۰ |
سالنهای مونتاژ | |
تجهیزات بزرگ نظیر ترانسفوماتورهای بزرگ | ۳۰۰ |
تجهیزات متوسط (نظیر تابلوهای برق) | ۵۰۰ |
تجهیزات کوجک (نظیر تلفن) | ۷۵ |
تجهیزات ریز (نظیر ابزار اندازه گیری) | ۱۰۰۰ |
انبار (درصورت حضور دایمی ۲۰۰ لوکس) | ۱۰۰ |
بسته بندی | ۳۰۰ |
انبار قفسه بندی شده | |
کانالهی حمل اتوماتیک (بدون حضور انسان) | ۲۰ |
کانالهای حمل کالا با حضور انسان | ۲۰۰ |
فضای خشک کردن | ۵۰ |
آماده سازی مواد اولیه ، عملیات روی کوره پخت و میکسر | ۲۰۰ |
کارهای ماشینی عمومی | ۳۰۰ |
قالب ریزی و شکل دهی | ۳۰۰ |
راهروها و فضاهای گردشی | ۱۰۰ |
راه پله ، پله برقی | ۱۵۰ |
محوطه تخلیه و بارگیری | ۱۵۰ |
سالنهای مونتاژ | |
تجهیزات بزرگ نظیر ترانسفوماتورهای بزرگ | ۳۰۰ |
تجهیزات متوسط (نظیر تابلوهای برق) | ۵۰۰ |
تجهیزات کوجک (نظیر تلفن) | ۷۵ |
تجهیزات ریز (نظیر ابزار اندازه گیری) | ۱۰۰۰ |
کار با سنگهای قیمتی | ۱۵۰۰ |
ساخت جواهرآلات | ۱۰۰۰ |
ساخت و تعمیر ساعت | ۱۵۰۰ |
دریافت کالا، طبقه بندی و جداسازی | ۳۰۰ |
شستشو و خشک کردن | ۳۰۰ |
اتو کردن | ۳۰۰ |
بازرسی و رفو | ۷۵۰ |
اداری ، تجاری | |
نوع محیط | شدت روشنایی (لوکس) |
سکوی سوار شدن مسافر(زیر زمین) | ۱۰۰ |
سالن عمومی و ورودی | ۲۰۰ |
میز فروش بلیط و دفاتر اداری | ۳۰۰ |
اتاق انتظار | ۲۰۰ |
تاسیسات بنادر | ۱۰ |
اسکله ، سکوی تخلیه بار کشتی | ۵ |
انبار | ۵ |
کارگاههای ساختمانی | ۳۰ |
پمپ بنزین | ۲۰۰ |
مجموعه های پتروشیمی بزرگ | ۲۰ |
مسیرهای اطراف ساختمان | ۲۰ |
سالن ورود و خروج مسافر، سالن دریافت بار | ۲۰۰ |
راهروها، آسانسور و پله برقی | ۲۰۰ |
میز اطلاعات ، میز دریافت کارت پرواز | ۵۰۰ |
گمرک و کنترل گذرنامه | ۵۰۰ |
سالن انتظار | ۲۰۰ |
اتاق نگهداری جامه دان | ۲۰۰ |
سالن بازرسی | ۳۰۰ |
محل توقف هواپیما | ۲۰ |
بدون خیرگی برای خلبان و برج مراقبت | |
ضریب یکنواختی بیشتر از ۰/۲۵ | |
برج مراقبت | ۵۰۰ |
شدت روشنایی باید قابل تنظیم باشد | |
خیرگی ناشی از نور روز باید حذف شود | |
از انعکاس روی پنجره ها به ویژه در شب اجتناب شود | |
محوطه تست موتور | ۵۰۰ |
اتاق کار کارکنان | ۵۰۰ |
اتاق عمومی کارکنان | ۳۰۰ |
اتاق کپی ، محوطه های عمومی | ۳۰۰ |
اتاق تایپ ، مطالعه ، پردازش داده | ۵۰۰ |
ترسیم فنی (دستی) | ۷۵۰ |
اتاق ترسیم با کامپیوتر | ۵۰۰ |
اتاقهای کنفرانس و اتاق ملاقات | ۵۰۰ |
پذیرش و اطلاعات | ۳۰۰ |
بایگانی | ۲۰۰ |
سالن ورودی | ۲۰۰ |
رختکن | ۲۰۰ |
محل فروش بلیط | ۳۰۰ |
آماده سازی غذا ، لبنیات ، شستشوی دستگاها | ۲۰۰ |
نمایشگاههای تجاری | |
روشنایی عمومی سالن نمایشگاه | ۳۰۰ |
موزه | |
موزه های غیر حساس به نور | ۳۰۰ |
نرم افزار محاسبه روشنایی ساختمان (نسخه اندروید)
Lighting Calculations برنامه ای کاربردیست جهت انجام انواع محاسبات روشنایی ساختمان . توسط این برنامه می توانید انواع واحد های نوری را به یکدیگر تبدیل کنید. با وارد کردن مشخصات محیط ، این برنامه مقدار شار نوری را محاسبه کرده و نمایش میدهد. محاسبه نور مورد نیاز برای فضای داخلی، مقدار نوردهی، تبدیل لوکس به لومن، تبدیل وات به لومن و … از ویژگی های این برنامه می باشد. این نرم افزار بر روی اندروید ۲.۳ به بالا قابل اجراست.

جهت سادگی انجام این محاسبات میتوانید از فرم زیر استفاده کنید.
کافیست فضای مورد نظر و مساحت محیط را وارد کنید تا لومن استاندارد و تعداد لامپ مورد نیاز به شما پیشنهاد شود.
منابع:
سایت امیدپدیده ، ارکان ارزش
واسه محاسبه روشنایی پارکینگ از کدام گزینه استفاده میشه
درود. بنده نرم افزار را نصب کرد و برای هر محاسبه حساب خواست . لطفاً راهنمایی می کنید؟
از مطالب آموزنده ای که گذاشتید و همچنین نرم افزار محاسبه ، بسیار سپاسگزارم ، نور و برکت برشما.🌹🌹🌹